‘Sinterklaas kapoentje, gooi wat in mijn schoentje…’
Waarom zeggen we eigenlijk kapoentje? Wat betekent dat? Na wat gezoek op het internet kwam ik tot de volgende ontdekking:
‘Een kapoen is een gecastreerde haan’.
Wat?? Een gecastreerde haan?
‘Sinterklaas castraatje, met je mooi gewaadje…’
Ik kan niet bedenken wat dit met onze heilig man te maken heeft.
‘In de loop van de geschiedenis zijn mensen die geen kinderen konden krijgen wel vaker aangeduid als ‘kapoentje’ en dit zou ook voor Sinterklaas op kunnen gaan. Want Sinterklaas was een bisschop en het feit dat hij (mogelijk) celibatair leefde, zou in verband gebracht kunnen zijn met castratie en dus met kapoen’.
Aha.
‘En dan is er nog Klaas Kapoen, een figuur die in de negentiende eeuw veel voorkwam op spotprenten. Deze fictieve persoon wilde maar niet deugen en uiteindelijk moest de ‘schurk’ zijn moorddadige gedrag met de dood bekopen. Sommigen nemen aan dat deze bekende volksfiguur zijn achternaam heeft doorgegeven aan die andere populaire Klaas.
Kapoen is overigens al eeuwenlang een scheldwoord of spotnaam. Het betekende ‘vreemde gast’, ‘schurk’, ‘bandiet’, enzovoorts. In de 19e eeuw is de betekenis van het woord ‘kapoentje’ echter wel wat minder negatief geworden. Zo is de betekenis van ‘kapoentje’ vooral in het Vlaams van ‘deugniet’ of ‘kwajongen’ naar een meer liefkozende naam voor kinderen verschoven. Deze betekenis van het woord ‘kapoentje’ zou ook in het lied verwerkt kunnen zijn. Sinterklaas is immers een feest dat bedoeld is voor kinderen’.
Tsjonge, hier kijk ik toch wel van op. We hebben nu intense discussies over wel of geen Zwarte Piet. Maar de Sint is altijd uit het zicht gebleven.
Ik geloof niet dat ik dit liedje ooit nog normaal kan zingen.
‘Sinterklaas castraatje, met je mooi gewaadje…’
Sorry Sinterklaas.