De tijden van overvloedige subsidies en opdrachten voor kunstenaars zijn voorbij. Zelfredzaamheid, ondernemen, zijn de nieuwe termen waar je het mee moet doen.
Maar ja, een kunstenaar die helemaal opgaat in zijn werk en aan niks anders kan denken dan dat, heeft geen tijd of ruimte om ook nog eens aan de verkoop van zijn stukken te denken.
Een compositie schrijven is een proces wat met vallen en opstaan ontstaat. Terwijl het zich langzaam vormt zijn er veel onzekerheden waar je mee worstelt: zal het goed klinken, passen de instrumenten goed bij elkaar, is het spannend genoeg, kloppen de noten, hoe komt het over?
Alles hangt nog met zijden draadjes aan elkaar.
Maar podia, subsidiegevers en productiebureau’s willen op die momenten informatie : waar gaat het stuk over, voor welke instrumenten wordt het geschreven, hoe zit het stuk in elkaar, kan je er wat meer over vertellen?
Maar je weet het nog niet. En terwijl je nog bezig bent met schrijven van het stuk probeer je toch wat pogingen te doen het geheel te vangen. Want de aanvraag moet de deur uit.
Ik heb wel eens een subsidie aangevraagd ná het schrijven van een compositie.
“Prachtige formuleringen, kraakheldere onderwerpen, interessante thema’s,”zeiden ze.
Maar ik kreeg een negatief advies: geen geld want de compositie was al klaar.
In die context dacht ik twee jaar geleden: ik ga het zelf doen. Ik wil geen subsidies meer hoeven aan te vragen. Ik besloot huiskamerconcerten te gaan geven.
Dat werkte.
Een jaar geleden trof ik een organisatie aan die op dezelfde manier bezig is: huiskamerconcerten organiseren voor nieuwe muziek. ‘Living (Room) Music’ heet het en wordt georganiseerd door de organisator van het ‘Festival Dag in de Branding’. Een Haags festival voor nieuwe muziek.
Deze ‘Living (Room) Music’ concerten zijn kleinschalig, laagdrempelig en gratis. Wel wordt er gevraagd iets lekkers mee te nemen.
Zo ging ik afgelopen zaterdag naar hun concert. In een huis waar ik nog nooit was geweest. Zo kom je nog eens ergens.
Er hing een poster aan het raam.
Ik belde aan. Een voor mij vreemd iemand ontving mij allerhartelijkst. Ik liep naar de woonkamer. Een kamer ensuite. De voorkamer werd gebruikt als podium, in de achterkamer stonden de stoelen.
En er stond een grote tafel met heerlijkheden en drank. Helaas was de thee op.
Ik ging zitten. Iedereen stond in de achterkamer.
Maar ik had veel gedaan deze dag dus profiteerde even van dit zitmomentje.
Na een tijdje ging de rest ook zitten. Een professioneel uitziende vrouw ging voor ons staan en vertelde helder en duidelijk wat de bedoeling van deze huisconcerten is. Ze sprak met liefde voor de nieuwe muziek. Een muzieksoort waar niet veel mensen van houden maar die belangrijk is om muziek te laten groeien en ontwikkelen.
“Musici en componisten kunnen hier hun stukken laten horen,” vertelde ze. “Maar het moet niet te lang duren. Het gaat er om dat je op een makkelijke manier in contact komt met nieuwe muziek.”
Het werd stil. Een violiste stond op. Een componist ook. Hij vertelde in het Engels wat over het stuk en daarna ging hij weer zitten. Hij zat achter een computer met speaker. Hij keek haar geregeld aan en drukte dan iets in. Wat dat precies was werd ons niet verteld. Maar uit zijn speaker kwamen zachte warme klanken die een mooie ondergrond vormde voor de solo van de violiste. Een tonenzee kwam en ging. Als golven. En de violiste speelde rustig verder.
Na dit optreden kwam er een Amerikaanse. Zij stond daar met een enorme contrabas in haar linkerhand. Ik vroeg mij af of ze wel bij alle noten kon.
Ze concentreerde zich. Ademde diep in. Sloot haar ogen. En begon.
Wat een geluid komt er uit zo’n instrument. Wat een laagte. Het vibreert helemaal door je heen. Vooral als je op een meter afstand zit. Het was een stuk om bij te ontspannen, had ze verteld. Maar ik zat op het puntje van mijn stoel.
Zij deed iets mysterieus met haar voet en een kastje. Maar ik zag geen draden en geen versterker. Dus helemaal duidelijk was het mij niet.
Na haar optreden kwam er een duo naar voren. Een knop-accordeonist en een violiste. Zij traden vaker samen op, vertelden ze.
Dit optreden was voor mij het hoogtepunt van de middag.
Wat een geluid, wat een passie, wat een liefde voor het stuk, wat een samenspel. Zij speelden het stuk ‘Three Opposite Pieces’ (2011) van Martijn Padding, een componist waar ik ook les van heb gehad. Ik was al jaren niet meer naar een concert van hem geweest. Maar wat was dit stuk krachtig. Ritmische akkoorden afgewisseld met zachte passages vloeiden naadloos in elkaar over. Soms wist je niet of de accordeon of de violiste aan het spelen was.
Na hun optreden werd er hard geklapt. Ze bogen. En waren blij.
Drie kwartier heeft het concert geduurd. Van mij had het wel langer mogen duren. Het smaakte naar meer. Maar de tafel met hapjes en drankjes ook.
In groepjes dwarrelde het gezelschap uit elkaar. Sommigen stonden alleen. Sommige stonden buiten. Er was een goede sfeer.
En voor wie een keer met échte muzikanten en componisten wil praten, dit is de plek!
Wanneer kunnen we werk van jou beluisteren in een Living (Room)concert?
Ha ha…nou, vorig jaar zou ik meedoen met een stuk, maar door omstandigheden kon dat niet doorgaan.
Ik laat het weten als ik mee doe!Leuk als jullie komen!