Jeu de Boules

In Frankrijk is er altijd wel een plek waar je mannen bij elkaar ziet staan. Liefst in het centrum van het dorp. Onder de schaduw van de bomen. In een parkje. Met wat zwaars in hun handen.

Ze kennen elkaar goed. Deze mannen. Ze hebben net hun middagslaapje gehouden en zijn klaar om actief te worden. Voordat het eerste aperitiefje naar achter wordt geslagen. Klaar om de ‘but’ weg te gooien. De ‘but’?

Ja, we hebben het hier over het spel Jeu de Boules. Boulen voor intimi. Petanque voor de Fransen.

Ik heb altijd gedacht dat dit een ‘onschuldig’ spelletje voor hangouderen zou zijn, maar dat blijkt toch niet helemaal waar.

Sinds een aantal jaar is er namelijk een nieuwe trend gezet. Jonge mensen zijn geïnteresseerd geraakt in Jeu de Boules.

En dat gaat niet altijd goed.

Een  achtendertigjarige Fransman speelde een potje petanque met zijn vrienden en wilde kijken wie er het beste voor lag. Hij liep naar voren. Een van zijn vrienden had dat niet in de gaten en gooide. De ijzeren bal kwam ongenaakbaar hard en fataal tegen het hoofd van de Fransman terecht. En hij overleed niet veel later.

Voor de amateur-boulers onder ons, die eventjes voor de lol een potje willen doen, is het dus oppassen geblazen. Voor je het weet lig je knock-out op de intensive care.

Maar, niet getreurd. Gelukkig gebeurt dit zelden.  Wel moet je uitkijken dat de ballen niet per ongeluk in het vuur van de barbecue belanden, want dan kunnen ze ontploffen.

Ook dat nog.

Mijn vader is altijd een fanatieke ‘bouler’ geweest. Met zijn ‘boule’ vrienden heeft hij al menig potje gespeeld.

Zijn enthousiasme voor deze weinig inspannende sport sloeg ook op mij over.

Daarom heb ik nu ballen gekocht, want ja, leuk voor de vakantie.

Maar als je je beperkt tot het campingboulen wordt je geconfronteerd met harde kiezels, stuiterende ballen, heuvels waar ballen vanaf rollen. En dikwijls is je kleine balletje ‘but’ zoek in het gras. Met als resultaat dat je stopt met spelen.

Al met al heb ik de ballen in die paar jaar tijd drie keer gebruikt.

Het wordt tijd in Den Haag een geschikte baan te vinden.

Omdat ik heb gelezen dat ze in wijkpark ‘De Verademing’ een baan hebben, loop ik daar als eerste naar toe.

Maar eenmaal daar kan ik geen baan spotten. Na drie rondjes lopen geef ik het op.

Dan maar naar Haag Atletiek.

Waar de de oudste Jeu de Boules club van Nederland schijnt te zijn.

Ik loop naar binnen. En zie een boule-veldje. Maar een beetje zielig in z’n eentje. Alsof hij hier niet hoort te zijn. Hardlopers in alle soorten en maten lopen genadeloos over de baan. Of zou dit de baan niet zijn? Ik kijk om mij heen. Veel meer zie ik niet. 

Ik zucht. Waarom is het zo lastig?

Ik verlaat de club. En terwijl ik wat loop na te denken zie ik ineens heel onverwacht een boule-baan in de Leeuweriklaan. Hoe is het mogelijk! Een echte boule-baan! En hij ligt er prachtig bij.

Er is alleen niemand. 

Maar nu weet ik in ieder geval dat ik hier naar toe kan gaan. Als ik in een opwelling het spelletje wil spelen.

Hier kan je nog wat lezen over het ontstaan van Jeu de boules:

‘Al in de Griekse tijd werd geoefend in het gooien met ballen, echter toen de Romeinen er het doel of “but” aan toevoegden kon je spreken van het allereerste begin van Jeu de Boules. De Romeinen importeerden deze sport, net als vele andere vaardigheden en technieken naar Gallië, waar het tot de dag van vandaag de volkssport is gebleven.

Na een opleving van het spel in de middeleeuwen verloor het spel zijn aantrekkingskracht en werd hoofdzakelijk nog gespeeld in de Provence.

Keizer Karel V sprak halverwege de 16e eeuw de banvloek uit over het spel, dat naar zijn mening te veel de aandacht en energie van zijn onderdanen afleidde. 

Het verbod dat hij uitvaardigde tegen Jeu de Boules zou, zo dacht de Keizer, in plaats van het balspel het hand-kruisboogschieten populairder maken. 

Het is hem niet gelukt, want het vredelievende Jeu de Boules bleef bestaan.

De meest bekende en beoefende vorm van Jeu de Boules is pétanque. Pétanque is afgeleid van “pieds tanques” de voeten gebonden bij elkaar. Het spel werd ontwikkeld door een fanatieke Jeu Provencal speler (een andere spelsoort, waarbij een aanloop wordt genomen), die door reuma minder mobiel geworden was, maar die toch zijn geliefde sport wilde blijven beoefenen.

Na 1945 waaierde het spel uit over Europa. Niet veel later volgden alle middeneuropese landen en de Franse koloniën. Tegenwoordig wordt er “gebouled” tot in Amerika en Thailand. In dat laatste land is zelfs de prinses de beschermvrouwe van de bond en een van de meest fanatieke supporters.

Frankrijk is niet allen de bakermat van het spel, maar in Frankrijk heerst ook echt een boule cultuur. De Franse bond is qua grootte de derde bond van Frankrijk, met meer dan 440.000 leden. Daarnaast zijn er vele Fransen die het spel buiten verenigings- cq bondsverband beoefenen’.

Vond je dit een leuke blog? Wil je mij volgen? Vul dan hieronder je e-mailadres in en druk op de zwarte knop. Dan krijg je als eerste bericht wanneer er een nieuwe blog online is.